Ανάλυση Ελαιολάδου

Το εργαστήριο μας σας παρέχει υπηρεσίες για χημική ανάλυση και πιστοποίηση λαδιού.

Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε μαζί μας!

Θα μας βρείτε μέσω email στο info@alimentlab.gr ή με ένα τηλέφωνο στο  2310 837 135 (Δευτέρα με Σάββατο από 9:00 έως 20:00).

 

Λίγα λόγια για το ελαιόλαδο…..

Το ελαιόλαδο από την αρχαιότητα αποτελεί πηγή ζωής και ευημερίας για τους λαούς της Μεσογείου. Το «υγρό χρυσάφι», όπως χαρακτηρίζεται από τον Όμηρο, αποτελεί κύριο συστατικό της Μεσογειακής διατροφής, ενώ σημειολογικά το κλαδί της ελιάς συμβολίζει την ειρήνη και την φιλία μεταξύ των λαών.

Επίσημα, το ελαιόλαδο χαρακτηρίζεται ως το έλαιο που λαμβάνεται από τους καρπούς της ελαίας της Ευρωπαϊκής (Olea europea) με μέσα αποκλειστικά μηχανικά και μεθόδους ή επεξεργασίες οπωσδήποτε φυσικές, σε θερμοκρασίες που να μην προκαλούν αλλοίωση του ελαίου (Κώδικας Τροφίμων, Ποτών και Αντικειμένων Κοινής Χρήσης, Άρθρο 71, παράγραφος 1).

Ορισμός-σύσταση-εμπορικές κατηγορίες

Το παρθένο ελαιόλαδο ορίζεται από τον ΚΤΠ (Κανονισμός ΕΕ 2568/91, 1991 & Διορθώσεις), ως το έλαιο που λαμβάνεται με μηχανική έκθλιψη του ελαιοκάρπου ύστερα από πλύσιμο με νερό, καθίζηση, φυγοκέντρηση και διήθηση (χωρίς χημικές διεργασίες). Θεωρείται βρώσιμο εφόσον έχει οξύτητα μικρότερη από 2,0 % εκφρασμένη σε ελαϊκό οξύ, χρώμα πρασινοκίτρινο έως κίτρινο, οργανοληπτικές ιδιότητες άμεμπτες ή τουλάχιστον μη δυσάρεστες και το οποίο είναι διαυγές στους 20ο C.

Η σύσταση του ελαιολάδου δίνεται γραφικά στο παρακάτω σχήμα.

Τα επίσημα, βασικά κριτήρια τα οποία εξετάζονται προκειμένου να καταταχθεί το ελαιόλαδο σε διάφορες ποιοτικές κατηγορίες, είναι: η οξύτητα, η έκταση της οξείδωσης, το χρώμα και τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά. Τα κριτήρια αυτά που έχουν υιοθετηθεί από την ΕΕ στηρίζονται στις προτάσεις του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιολάδου (Καν (ΕΚ) 2568/1991, 1991 & Διορθώσεις).

Ειδικότερα, για τις κατηγορίες ελαιολάδου που αξιολογούνται ως βρώσιμες, τα χαρακτηριστικά εκείνα τα οποία σχετίζονται με την οργανοληπτική ποιότητα και  σταθερότητα του προϊόντος ορίζονται από τον ΚΤΠ (Καν (ΕΚ) αριθ. 1989/2003.

Κριτήρια Ποιότητας

Η ποιότητα του ελαιολάδου επηρεάζεται σημαντικά από πληθώρα παραγόντων που είναι δυνατό να επιδρούν ακόμη και κατά το στάδιο ανάπτυξης του καρπού κατά την επαφή του με παράσιτα, μικροοργανισμούς, υγρασία, οξυγόνο, έντονο φως, θερμοκρασία και προσδιορίζεται με την μέτρηση ορισμένων φυσικοχημικών παραμέτρων όπως η οξύτητα, ο αριθμός υπεροξειδίων και η απορρόφηση στο υπεριώδες (Κ270/Κ232/ΔΚ). Για τα παρθένα ελαιόλαδα στα κριτήρια ποιότητας συμπεριλαμβάνεται και η οργανοληπτική αξιολόγηση.

Οξύτητα

Ως Ελεύθερη Οξύτητα στο ελαιόλαδο ορίζεται ο προσδιορισμός της περιεκτικότητας του ελαιολάδου σε ελεύθερα λιπαρά οξέα και εκφράζεται σε γραμμάρια ελαϊκού οξέος ανά 100 γραμμάρια ελαιολάδου. Ένα ειδικό ένζυμο η λιπάση, που βρίσκεται στον καρπό της ελιάς δρα λιπολυτικά στα τριγλυκερίδια και έχει σαν αποτέλεσμα την παραγωγή ελεύθερων λιπαρών οξέων (που είναι υπεύθυνα για την οξύτητα στο ελαιόλαδο).

Παράγοντες που επηρεάζουν την ελεύθερη οξύτητα

• Η εφαρμογή καλής βιομηχανικής πρακτικής κατά την διάρκεια παραγωγής του ελαιολάδου
• Το χρονικό διάστημα αποθήκευσης του ελαιόκαρπου (όσο μικρότερο τόσο χαμηλότερη οξύτητα)
• Ο βαθμός ωρίμανσης, η υγρασία, η θερμοκρασία, τα ένζυμα και οι μικροοργανισμοί. Για παράδειγμα, η επαφή των τριγλυκεριδίων με το νερό έχει σαν συνέπεια την υδρόλυση και την αύξηση της οξύτητας. Επιπλέον, η λιπολυτική της δράση αυξάνεται σημαντικά σε θερμοκρασίες μεταξύ 35 και 40 oC, ενώ μειώνεται με την πτώση της θερμοκρασίας

Η λιπολυτική δράση λαμβάνει χώρα κατά κύριο λόγο πριν την εξαγωγή του ελαιολάδου. Συνεπώς, η οξύτητα εξαιτίας αυτής μεταβάλλεται πολύ λίγο μετά την εξαγωγή του από τον ελαιόκαρπο.

Αριθμός υπεροξειδίων

Τα υπεροξείδια είναι χημικές ενώσεις που δημιουργούνται από την επίδραση του οξυγόνου στο ελαιόλαδο. Ο αριθμός των υπεροξειδίων οφείλεται στα υδροϋπεροξείδια, τα οποία είναι προϊόντα του πρωτογενούς σταδίου οξείδωσης των ακόρεστων λιπαρών οξέων των τριγλυκεριδίων. Η οξείδωση μπορεί να είναι ενζυματική ή χημική. Η ενζυματική οξείδωση οφείλεται στην δράση των, ενζύμων που υπάρχουν στον ελαιόκαρπο. Όταν το ελαιόλαδο διαχωρίζεται από τα απόνερα στο ελαιοτριβείο, αυτά τα ένζυμα που είναι υδατοδιαλυτές πρωτεΐνες απομακρύνονται με τα απόνερα. Με αυτό τον τρόπο το ελαιόλαδο παύει να υπόκειται στην δράση των ενζύμων. Η χημική οξείδωση γίνεται κατά την διάρκεια της συντήρησης του ελαιολάδου μέσω ενός μηχανισμού σχηματισμού ελεύθερων ριζών.

Παράγοντες που επηρεάζουν το αριθμό υπεροξειδίων

• Η εφαρμογή ορθών γεωργικών πρακτικών κατά την καλλιέργεια και συγκομιδή,
• η τήρηση ορθών πρακτικών αποθήκευσης, καθώς και η εφαρμογή των κανόνων ορθής βιομηχανικής πρακτικής καθ’όλη τη διαδικασία παραγωγής του ελαιολάδου στο ελαιοτριβείο προάγουν την παραγωγή ελαιολάδου με χαμηλό αριθμό υπεροξειδίων.
• Ο περιορισμός της έκθεσης του ελαιολάδου στο φως, στην υψηλή θερμοκρασία, στην παρουσία οξυγόνου, και μεταλλικών στοιχείων. Τα υψηλά υπεροξείδια υποδηλώνουν ότι το ελαιόλαδο έχει υποστεί οξειδωτικές ή άλλες αλλοιώσεις και συνδέονται με μείωση της διάρκειας ζωής του.

Συνεπώς, ο προσδιορισμός της συγκέντρωσης των υπεροξειδίων μας επιτρέπει την εξαγωγή συμπερασμάτων για την ηλικία και το είδος της αποθήκευσης (υπό τις ενδεδειγμένες ή μη συνθήκες) του ελαιολάδου.

Φασματοφωτομετρική εξέταση στο υπεριώδες

Η φασματοφωτομετρική εξέταση στο υπεριώδες είναι οι απορροφήσεις στα μήκη κύματος 232nm και 270nm, συμβατικά παριστώμενες με Κ. Ο δείκτης ΔΚ ορίζεται ως μαθηματική σχέση υπολογισμού συντελεστών απορρόφησης υπεριώδους ακτινοβολίας.

Η απορρόφηση στα 232nm οφείλεται στα:

• Υδροϋπεροξείδια, τα οποία παράγονται σε ένα πρωταρχικό στάδιο οξείδωσης.
• Συζυγή διένια, τα οποία παράγονται σε μια ενδιάμεση κατάσταση οξείδωσης.

Η τιμή του συντελεστή απορρόφησης Κ232 αυξάνεται όταν ο ελαιόκαρπος αποθηκεύεται για πολλές ημέρες μέχρι την έκθλιψή του και το ελαιόλαδο έχει αποθηκευτεί σε ακατάλληλες συνθήκες.

Η απορρόφηση στα 270nm οφείλεται στις:

• Καρβονυλικές ομάδες (κετόνες και αλδεΰδες), οι οποίες είναι δευτερογενή προϊόντα οξείδωσης.
• Συζυγή τριένια, τα οποία παράγονται όταν το ελαιόλαδο υποβάλλεται σε βιομηχανική επεξεργασία.

Η τιμή του συντελεστή απορρόφησης Κ270 εξαρτάται από το πόσο φρέσκο είναι το ελαιόλαδο. Παλαιά ελαιόλαδα ή μείγματα με παλαιά ελαιόλαδα έχουν αυξημένες τιμές του Κ270. Επιπλέον, η τιμή του Κ270 είναι πολύ χαμηλή αμέσως μετά την εμφιάλωση και αυξάνεται με την πάροδο της ηλικίας του ελαιολάδου. Η έκθεση του ελαιολάδου στην ηλιακή ακτινοβολία ή σε υψηλές θερμοκρασίες επιταχύνουν την πρόοδο της γήρανσης.

Η απορρόφηση στα 270nm και ο δείκτης ΔΚ, εκτός από κριτήρια ποιότητας μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ως κριτήρια γνησιότητας.

Παράγοντες που επηρεάζουν την απορρόφηση στο υπεριώδες,

• Ο περιορισμός της έκθεσης του ελαιολάδου στο φως, στην υψηλή θερμοκρασία, στην παρουσία οξυγόνου, και μεταλλικών στοιχείων.

Οργανοληπτική αξιολόγηση παρθένων ελαιολάδων

Όπως προαναφέρθηκε, ένα από τα κριτήρια ποιότητας για τα παρθένα ελαιόλαδα είναι η οργανοληπτική αξιολόγηση. Οργανοληπτική αξιολόγηση είναι η ανίχνευση και περιγραφή των ποιοτικών και ποσοτικών οσφραντικο-γευστικών χαρακτηριστικών του παρθένου ελαιολάδου, χρησιμοποιώντας τις ανθρώπινες αισθήσεις και η ταξινόμηση αυτού σύμφωνα με τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά. Η μέθοδος για την οργανοληπτική αξιολόγηση χρησιμοποιεί μία ομάδα 8-12 δοκιμαστών επιλεγμένων, εκπαιδευμένων και ελεγχομένων και εφαρμόζεται μόνον για την ταξινόμηση των παρθένων ελαιολάδων, σύμφωνα με την αντιλαμβανόμενη ένταση του επικρατέστερου ελαττώματος και την παρουσία ή όχι του φρουτώδους.

Τα συστατικά, που είναι υπεύθυνα για τις αρνητικές οργανοληπτικές ιδιότητες οφείλονται σε:

• παραλαβή του ελαιολάδου από κακής ποιότητας ελαιόκαρπο, ελαιόκαρπο αποθηκευμένο σε κακές συνθήκες, ακατάλληλη αποθήκευση του ελαιολάδου, κακές διαδικασίες κατά την διαδικασία παραγωγής.
• Παρθένα ελαιόλαδα τα οποία προέρχονται από ελαιόκαρπο που δεν ελαιοποιήθηκε άμεσα ή παραλήφθηκε με ακατάλληλες τεχνικές ( υψηλές θερμοκρασίες , ακάθαρτο σύστημα ελαιοποίησης, κλπ.) , ελαιόλαδα που αποθηκεύτηκαν σε ακατάλληλους χώρους αλλά και ελαιόλαδα των οποίων έχει λήξει η διάρκεια ζωής και εμφανίζουν συγκεκριμένα ελαττώματα όπως μούχλα, μούργα , ταγγό κ.α.

Αντίθετα, παρθένο ελαιόλαδο με θετικά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά παραλαμβάνεται όταν:

• Εφαρμόζονται καλές πρακτικές στην καλλιέργεια, τη συγκομιδή, την αποθήκευση, την έκθλιψη του ελαιοκάρπου και την παραγωγή του ελαιολάδου, αποφεύγοντας την ενζυματική οξείδωση.
• Προστατεύεται το ελαιόλαδο από το φως, την υψηλή θερμοκρασία, τον αέρα και τα ίχνη μεταλλικών στοιχείων, αποφεύγοντας την χημική οξείδωση.
• Αποφεύγεται η αποθήκευση του ελαιόλαδου για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Στην επισήμανση των παρθένων ελαιολάδων οι ενδείξεις των οργανοληπτικών χαρακτηριστικών μπορούν να αναγράφονται μόνον εάν βασίζονται στα αποτελέσματα οργανοληπτικής αξιολόγησης, η οποία προβλέπεται από τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 2568/91. Η εκτίμηση των οργανοληπτικών χαρακτηριστικών των παρθένων ελαιολάδων από τις εθνικές αρχές ή τους αντιπροσώπους τους πραγματοποιείται από ομάδες δοκιμαστών αναγνωρισμένες από τα κράτη μέλη. Τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά ενός ελαιολάδου θεωρούνται σύμφωνα με τη δηλούμενη κατηγορία του μόνον στην περίπτωση που η αναγνωρισμένη από το κράτος μέλος ομάδα επιβεβαιώσει τη συγκεκριμένη κατάταξη. Κάθε κράτος μέλος κοινοποιεί στην Επιτροπή κατάλογο των αναγνωρισμένων ομάδων δοκιμαστών. Στη χώρα μας η μοναδική κρατική αναγνωρισμένη μάδα δοκιμαστών από το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου και η μοναδική που περιλαμβάνεται στον κατάλογο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχει συσταθεί και λειτουργεί στα χημικά εργαστήρια ελαιολάδου της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή.

Κριτήρια Γνησιότητας

Προκειμένου να συλλεχθούν πληροφορίες σχετικές με την γνησιότητα του ελαιολάδου προσδιορίζονται διάφορες παράμετροι ελέγχου οι οποίες χαρακτηρίζονται ως κριτήρια γνησιότητας όπου μέσω αυτών ανιχνεύεται η παρουσία σπορελαίων ή άλλων ξένων ελαίων στο υπό εξέταση ελαιόλαδο. Η ανίχνευση στηρίζεται στις διαφορές που υπάρχουν στην σύνθεση των ελαιολάδων και του προστιθέμενου άλλου ελαίου. Η προστασία της αυθεντικότητας του ελαιολάδου επιτυγχάνεται με την χρήση μεγάλου αριθμού κριτηρίων γνησιότητας.

Τα κριτήρια γνησιότητας μπορούν να ταξινομηθούν σε 3 κατηγορίες σύμφωνα με την χρήση τους στον έλεγχο της αυθεντικότητας.

ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ & ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΕΛΑΙΟΛΑΔΩΝ

Συσκευασία

Σύμφωνα με το άρθρο 2 του Καν. (ΕΕ) αριθ. 29/2012 τα έλαια που αναφέρονται ανωτέρω μπορούν να παρουσιάζονται στον τελικό καταναλωτή προσυσκευασμένα σε συσκευασίες μέχρι και πέντε (-5-) λίτρων. Οι συσκευασίες αυτές είναι εφοδιασμένες με σύστημα ανοίγματος που καταστρέφεται μετά την πρώτη χρήση του. Ωστόσο σε βιομηχανικό ή βιοτεχνικό επίπεδο θα μπορούν να χρησιμοποιούνται και συσκευασίες μεγαλύτερες των 5 λίτρων. Το ελαιόλαδο που προορίζεται για την κατανάλωση σε εστιατόρια, νοσοκομεία, καντίνες ή άλλες παρόμοιες εγκαταστάσεις, εκτός από τη συσκευασία των 5 λίτρων, μπορεί να διακινείται, για το σκοπό αυτό, και σε συσκευασίες των 10, 20,25 και 50 λίτρων.

Επισήμανση ελαιολάδων

Υποχρεωτικές ενδείξεις

Στις συσκευασίες των ελαίων που διακινούνται στο στάδιο του λιανικού εμπορίου αναγράφονται υποχρεωτικά οι παρακάτω ενδείξεις:

1. Ονομασία πώλησης του προϊόντος

• ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ ΠΑΡΘΕΝΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ
• ΠΑΡΘΕΝΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ
• ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ-ΑΠΟΤΕΛΟΥΜΕΝΟ ΑΠΟ ΕΞΕΥΓΕΝΙΣΜΕΝΑ ΕΛΑΙΟΛΑΔΑ ΚΑΙ ΠΑΡΘΕΝΑ ΕΛΑΙΟΛΑΔΑ
• ΠΥΡΗΝΕΛΑΙΟ

Οι παραπάνω ονομασίες δεν είναι δυνατό να αντικατασταθούν με οποιοδήποτε εμπορικό ή βιομηχανικό σήμα ή με οποιαδήποτε εμπορική ονομασία και αναγράφονται στην ετικέτα της συσκευασίας με γραφικούς χαρακτήρες της αυτής γραμματοσειράς και ιδίου μεγέθους και χρώματος μεταξύ τους.

Απαγορεύεται μόνο η αναγραφή της λέξης ελαιόλαδο ως ονομασία πώλησης.

2. Πληροφορίες για την κατηγορία του ελαιολάδου ή του πυρηνελαίου πχ.

α) για το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο: «Ελαιόλαδο ανωτέρας κατηγορίας που παράγεται απευθείας από ελιές και μόνο με μηχανικές μεθόδους»

β) για το παρθένο ελαιόλαδο: «Ελαιόλαδο που παράγεται απευθείας από ελιές και μόνο με μηχανικές μεθόδους»

γ) για το ελαιόλαδο — αποτελούμενο από εξευγενισμένα ελαιόλαδα και παρθένα ελαιόλαδα: «Έλαιο που περιέχει αποκλειστικά ελαιόλαδα που έχουν υποστεί επεξεργασία εξευγενισμού και έλαια που έχουν παραχθεί απευθείας από ελιές»

δ) για το πυρηνέλαιο:__≪Έλαιο που περιέχει αποκλειστικά έλαια που προέρχονται από επεξεργασία του προϊόντος που ελήφθη μετά την εξαγωγή του ελαιολάδου και έλαια που ελήφθησαν απευθείας από τις ελιές≫ ή ≪Έλαιο που περιέχει αποκλειστικά έλαια που προέρχονται από επεξεργασία πυρήνων ελιάς και ελαίων που παράγονται απευθείας από ελιές≫.

3. Ο προσδιορισμός της καταγωγής

 Ως ≪προσδιορισμός της καταγωγής≫ θεωρείται η ένδειξη ενός γεωγραφικού ονόματος επί της συσκευασίας ή επί της ετικέτας που συνδέεται με αυτό.

Η ένδειξη αυτή αναγράφεται μόνο για το «εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο» και το «παρθένο ελαιόλαδο».

Για παράδειγμα,

• Για παρθένα ελαιόλαδα καταγωγής κράτους μέλους ή τρίτης χώρας αναγράφεται στη σήμανση το κράτος μέλος, ή η Ευρωπαϊκή Κοινότητα, ή η Τρίτη χώρα.
• Για μείγματα παρθένων ελαιολάδων καταγωγής από περισσότερα του ενός κράτη μέλη αναγράφεται: ≪μείγμα ελαιολάδων Ευρωπαϊκής Κοινότητας≫ ή αναφορά στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα
• Για μείγματα παρθένων ελαιολάδων καταγωγής μόνο από τρίτες χώρες αναγράφεται: ≪μείγμα ελαιολάδων εκτός Ευρωπαϊκής Κοινότητας≫ ή αναφορά στην καταγωγή εκτός Ευρωπαϊκής Κοινότητας
• Για μείγματα παρθένων ελαιολάδων καταγωγής από περισσότερα κράτη μέλη ή τρίτες χώρες αναγράφεται: ≪μείγμα ελαιολάδων Ευρωπαϊκής Κοινότητας και μη≫ ή αναφορά στην καταγωγή Ευρωπαϊκής Κοινότητας και μη.

Ο προσδιορισμός της καταγωγής είναι δυνατός σε περιφερειακό επίπεδο, μόνο για τα παρθένα ελαιόλαδα τα οποία απολαμβάνουν προστατευόμενη ονομασία προέλευσης ή προστατευόμενη  γεωγραφική ένδειξη σύμφωνα με τον καν.(ΕΕ) 1151/2012 του Συμβουλίου, και με τις διατάξεις των προδιαγραφών των εν λόγω προϊόντων.

Προσοχή: Για τις κατηγορίες ≪ελαιόλαδο − αποτελούμενο από εξευγενισμένα ελαιόλαδα και παρθένα ελαιόλαδα≫ και ≪πυρηνέλαιο≫ ο προσδιορισμός της καταγωγής δεν αναγράφεται στη σήμανση.

4. Η καθαρή ποσότητα του περιεχομένου ελαιολάδου ή πυρηνελαίου εκφρασμένη σε μονάδες όγκου π.χ καθαρή ποσότητα 5lt
5. Το όνομα ή η εμπορική επωνυμία και η διεύθυνση του υπευθύνου επιχείρησης τροφίμων σύμφωνα με το άρθρο 8 του Καν.(ΕΕ) αριθ.1169/2011.
6. Η ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας του προϊόντος

Δεδομένου ότι η διατηρησιμότητα του ελαιολάδου είναι μεγαλύτερη από 3 μήνες, αλλά συνήθως όχι μεγαλύτερη από 18 μήνες, επιβάλεται η αναγραφή του μήνα και του έτους λήξης της προθεσμίας κατανάλωσής του, ως ≪ανάλωση κατά προτίμηση πριν από το τέλος…≫.

7. Ο αριθμός παρτίδας Η ένδειξη παρτίδας είναι προαιρετική στην περίπτωση που η ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας συμπεριλαμβάνει ένδειξη σαφή και κατά σειρά της ημέρας, του μήνα και του έτους. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να διασφαλίζεται η ιχνηλασιμότητα των προϊόντων.
8. Οι συνθήκες διατήρησης των ελαίων μακριά από το φως και τη θερμότητα
9. Ο αλφαριθμητικός κωδικός έγκρισης

Όλες οι επιχειρήσεις τυποποίησης και συσκευασίας παρθένων ελαιολάδων, ελαιολάδων και πυρηνελαίων υποχρεούνται να εγκρίνονται και να εφοδιάζονται με αλφαριθμητικό αριθμό αναγνώρισης από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (Τμήμα Ελαίας της Διεύθυνσης Π.Α.Π. Δενδροκηπευτικής). Η ένδειξη αυτή θα πρέπει να αναγράφεται υποχρεωτικά μαζί με την αναγραφή της καταγωγής στις περιπτώσεις των έξτρα παρθένων και παρθένων ελαιολάδων.

• Ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας

Προαιρετικές ενδείξεις

Προαιρετικές ενδείξεις που δύνανται να αναγράφονται στη επισήμανση ενός ελαίου είναι οι ακόλουθες:

α) η ένδειξη «πρώτη πίεση εν ψυχρώ» μπορεί να αναγράφεται μόνο για τα παρθένα ελαιόλαδα ή τα εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα που λαμβάνονται σε λιγότερο από 27 °C κατά την πρώτη μηχανική πίεση του ελαιοπολτού, με παραδοσιακό σύστημα εξαγωγής με υδραυλικά πιεστήρια·

β) η ένδειξη «εξαγωγή εν ψυχρώ» μπορεί να αναγράφεται μόνο για τα παρθένα ελαιόλαδα ή για τα εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα που λαμβάνονται σε λιγότερους από 27 °C με διήθηση ή με φυγοκέντρηση του ελαιοπολτού.

γ) οι ενδείξεις των οργανοληπτικών χαρακτηριστικών που αναφέρονται στη γεύση/ή στην οσμή αναγράφονται (για το εξαιρετικό παρθένο και παρθένο ελαιόλαδο) μόνον αν βασίζονται στα αποτελέσματα αναλυτικής μεθόδου, η οποία προβλέπεται από τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ.2568/91.

δ) η ένδειξη της οξύτητας ή της ανώτατης οξύτητας μπορεί να αναγράφεται μόνον αν συνοδεύεται από την ένδειξη, με χαρακτήρες του ιδίου μεγέθους και στο ίδιο οπτικό πεδίο, του δείκτη υπεροξειδίων, της περιεκτικότητας σε κηρούς και της απορρόφησης στο υπεριώδες φως, που καθορίζονται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 2568/91.

ε) η ένδειξη της περιόδου συγκομιδής στα παρθένα ελαιόλαδα μόνον εφόσον το 100% του περιεχομένου της συσκευασίας προέρχεται από την εν λόγω συγκομιδή.

Οι πληροφορίες που παρέχονται σε προαιρετική βάση δεν πρέπει να παραπλανούν τον καταναλωτή, πρέπει να είναι σαφείς, να μην του προκαλούν σύγχυση και να βασίζονται, κατά περίπτωση, σε σχετικά επιστημονικά δεδομένα.

Διατροφική δήλωση

Από τη 13η Δεκεμβρίου του 2016 η αναγραφή του πίνακα διατροφικής δήλωσης είναι υποχρεωτική στην επισήμανση όλων των προσυσκευασμένων τροφίμων (εκτός ορισμένων εξαιρέσεων-Παράρτημα V, Κανονισμός 1169/2011) και θα πρέπει να συμμορφώνεται με τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ.1169/2011 (άρθρα 29-35 και τα αντίστοιχα παραρτήματα).

Σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 (άρθρο 30), η υποχρεωτική διατροφική δήλωση περιλαμβάνει τα ακόλουθα α) ενεργειακή αξία, και β) ποσότητες λιπαρών, κορεσμένων, υδατανθράκων, σακχάρων, πρωτεϊνών και αλατιού. Το περιεχόμενο της υποχρεωτικής διατροφικής δήλωσης του ελαιολάδου μπορεί να συμπληρωθεί με αναγραφή των ποσοτήτων ενός ή περισσοτέρων από τα εξής:

− μονοακόρεστα

− πολυακόρεστα

− οποιεσδήποτε από τις βιταμίνες ή τα ανόργανα συστατικά που απαριθμούνται στο παράρτημα XIII του Κανονισμού και υπάρχουν σε σημαντικές ποσότητες σύμφωνα με το εν λόγω Παράρτημα _ Τα στοιχεία στον πίνακα διαθρεπτικής επισήμανσης εκφράζονται υποχρεωτικά ανά 100 ml. _ Επιπλέον, οι πληροφορίες αυτές μπορεί να αναγράφονται ανά υποδεικνυόμενη στην ετικέτα δόση ή ανά μερίδα, με την προϋπόθεση ότι θα αναφέρεται και ο αριθμός των μερίδων που περιέχονται στη συσκευασία.

_ Οι πληροφορίες που παρέχονται πρέπει να εμφανίζονται συγκεντρωμένες σε ένα μέρος υπό μορφή πίνακα, με τους αριθμούς σε αντιστοίχηση, αν το επιτρέπει ο χώρος. Σε περίπτωση έλλειψης χώρου, η αναγραφή γίνεται γραμμικά.

_ Στην περίπτωση που τα προϊόντα προορίζονται για κατανάλωση στην ελληνική επικράτεια οι παραπάνω ενδείξεις θα πρέπει να αναγράφονται υποχρεωτικά στην ελληνική γλώσσα.

Ισχυρισμοί διατροφής και υγείας

Ισχυρισμοί διατροφής μπορούν να χρησιμοποιούνται υπό την προϋπόθεση ότι περιλαμβάνονται στο Παράρτημα του Κανονισμού (ΕΚ) 1924/2006. Ισχυρισμοί υγείας μπορούν να χρησιμοποιούνται υπό την προϋπόθεση ότι έχουν εγκριθεί, περιλαμβάνονται στους καταλόγους των εγκεκριμένων ισχυρισμών που προβλέπονται στα άρθρα 13 & 14 του Κανονισμού (ΕΚ) 1924/2006 και συνάδουν με τους γενικούς και ειδικούς όρους που προβλέπονται στον Κανονισμό. Οι εγκεκριμένοι ισχυρισμοί υγείας του άρθρου 13.3 μαζί με τους όρους χρήσης τους αναφέρονται στον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 432/2012. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύμφωνα με το άρθρο 20 του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1924/2006 έχει θεσπίσει και τηρεί Μητρώο που περιλαμβάνει όλους τους εγκεκριμένους καθώς και τους απορριφθέντες ισχυρισμούς υγείας που διατυπώνονται στα τρόφιμα. (http://ec.europa.eu/nuhclaims/?event=search&status_ref_id=4)

Πληροφορίες σχετικά με τους ισχυρισμούς διατροφής και υγείας που διατυπώνονται στα τρόφιμα δίνονται στο σύνδεσμο www.efet.gr (Νομοθεσία → Κοινοτική νομοθεσία → Ισχυρισμοί διατροφής και υγείας).